|
TYDZIEŃ ZAKAZANYCH KSIĄŻEK W BIBLIOTECE PEDAGOGICZNEJ
Od wieków w Polsce i na całym świecie aresztuje się nie tylko ludzi, ale również książki. Nie można ich czytać ani posiadać, nie można nawet zaglądać do nich w publicznych czytelniach i bibliotekach.
Od 1982 roku obchodzony jest na całym świecie Tydzień Zakazanych Książek, który w tym roku przypada od 27 IX do 3 X. W tygodniu tym biblioteki starają się zwrócić uwagę na zagadnienie wolności słowa, sprzeciwiając się cenzurze.
Biblioteka Pedagogiczna w Ostrołęce aktywnie włączyła się w obchody tego święta. W tych dniach zaprasza wszystkich zainteresowanych do obejrzenia okolicznościowej wystawy i zachęca do wypożyczania „zakazanych” tytułów. Na półkach bibliotecznych znajdziecie Państwo wiele książek, adaptacji filmowych i audiobooków o treściach uznanych przez kogoś za niewłaściwe.
Zapraszamy od poniedziałku do piątku w godz. 8:00-18:00, w soboty 8:00-15:00 .
Każdy czytelnik mile widziany! LISTA ZAKAZANYCH KSIĄŻEK
W BIBLIOTECE PEDAGOGICZNEJ w OSTROŁĘCE - Archipelag GUŁag / Aleksandr Sołżenicyn – sygn. T.1 - 42979, 49109; T.2 - 42980, 49110; T.3-42981, 49111 Z powodu powieści autor został aresztowany, pozbawiony radzieckiego obywatelstwa i skazany na wygnanie. Książka była zakazana w ZSRR do 1980 r. z powodów politycznych. Jednak w 2009 r. dodano ją do listy lektur w szkołach średnich.
- Biblia – sygn. N.T - 48756, 69312; S.T – 48757, 69311 W 1942 r. w III Rzeszy, kiedy ogłoszono doktrynę Narodowego Kościoła Rzeszy, próbowano wyeliminować wszelkie przejawy chrześcijaństwa. W związku z tym zakazano używania Biblii, którą miała zastąpić „Mein Kampf”.
- Buszujący w zbożu / Jerome David Salinger – sygn. 48159, 48169 W 1957 r. australijski urząd celny skonfiskował przesyłkę zawierającą m.in. „Buszującego w zbożu”, która miała być prezentem dla australijskiego rządu od ambasadora USA. W latach 1961-1982 książka była zakazana w szkołach i amerykańskich bibliotekach. Książka wzbudza kontrowersje z powodu wulgarnego języka, nawiązań seksualnych, dewaluację wartości rodziny, promocję alkoholu, papierosów i rozwiązłości
- Cierpienia młodego Wertera / Johan Wolfgang Goethe – sygn. 32229, 46150, 46151 Powieść wywierała bardzo duży wpływ na czytelników: ubierali się oni jak główny bohater, znacznie też wzrosła liczba samobójstw (samobójcy umierali z egzemplarzem książki w kieszeni). Publikacja książki została zakazana przez kościół, z powodów religijnych i społecznych. Zdaniem duchownych nakłaniała ona do samobójstwa. W 2007 r. znalazła się na tzw. indeksie Giertycha.
- Czerwony kapturek / bracia Grimm – sygn. 31649 Książki zakazano w szkołach w Kalifornii przez... butelkę wina znajdującą się w koszyku, który Czerwony Kapturek niósł dla babci
- Dekameron / Giovanni Boccaccio – sygn. T.1 – 45568, 37765, 32353, 21993; T.2 – 45569, 37766, 21994, 32354 Znalazła się na rzymskim indeksie w 1559 r., zakaz potwierdzono 5 lat później. Utwór zakazany w USA przez dziesięciolecia na podstawie dokumentu „Federal Anti-Obscenity Act” (1873). W 1954 r. trafił na czarną listę National Organization of Decent Literature za obsceniczność, wulgarność, lubieżność i brak przyzwoitości.
- Doktor Żywago / Borys Pasternak – sygn. 42613, 42614, 48957 Zakazana w Rosji do 1988 r. za antywojenny, kontrrewolucyjny wydźwięk i krytykę stalinizmu. Kiedy w 1958 r. Pasternakowi przyznano Literacką Nagrodę Nobla, został zmuszony do odmowy jej przyjęcia. Jedna z najczęściej cenzurowanych książek wg Jonathona Greena.
- Folwark zwierzęcy / George Orwell – sygn. 48690, 44321, 41396 Do końca lat 80. XX w. książka była zakazana przez polską cenzurę, ponieważ przedstawiała ustrój totalitarny, nawiązując do rosyjskich władz. Pierwsze oficjalne polskich wydanie ukazało się dopiero w 1988 r., mimo to od końca lat 70. powieść cieszyła się dużym zainteresowaniem i krążyła w drugim obiegu. W Kenii zakazano jej w 1991 r., ponieważ krytykowała skorumpowanych przywódców, natomiast w 2002 r. w szkołach w Zjednoczonych Emiratach Arabskich - z powodu... bohaterów w postaci mówiących świń. Uznano, że taki obraz godzi w wartości religii islamskiej.
- Grona gniewu / John Steinbeck – sygn. 50072, 13044, 4230 Zakazana w wielu miejscach USA, np. w Kalifornii. Obywatele USA palili jej egzemplarze, była atakowana przez prawicę i lewicę. Z jednej strony książka nie była akceptowana przez część społeczeństwa, ale jednocześnie stała się bestsellerem, a kolejki do wypożyczania jej w bibliotekach były rekordowo długie (np. 62 osoby oczekujące w East St. Louis, USA). W 1962 r. Steinbeck otrzymał Literacką Nagrodę Nobla, do której w znacznej mierze przyczyniły się „Grona gniewu”.
- Jądro ciemności / Joseph Konrad – sygn. DZS CD 1206 Książka była atakowana za rasistowski wydźwięk, wzbudzała konsternację i oburzenie. Była szeroko komentowana i poddawana dyskusji wśród akademików.
- Kandyd / Voltaire – sygn. 45955, 45956, 45957, 48143, 48144, 48145, 48146 Książka zakazana w USA w 1929 r. z powodu obsceniczności. W 1944 r. Poczta USA zażądała wykreślenia pozycji z katalogu książek dostarczanych za ich pośrednictwem.
- Kod Leonarda da Vinci / Dan Brown – sygn. 53139, 54393, 54394 Książka zakazana w Libanie.
- Książę / Nicholo Machiavelli – sygn. 43137, 46222 Książka znalazła się na indeksie tytułów „absolutnie zakazanych” przez Kościół Rzymskokatolicki. Katolicy nie mogli czytać, ani nawet posiadać tego dzieła. Protestanci oskarżali autora o wydarzenia nocy świętego Bartłomieja, był on wg nich bezpośrednio odpowiedzialny za śmierć 50 tys. hugenotów. Na niekorzyść książki działał w latach późniejszych fakt, że stanowiła ona dla Benito Mussoliniego argument popierający istnienie władzy dyktatorskiej.
- Lolita / Vladimir Nabokov – sygn. 69291 W 1955 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych we Francji zakazało wydawania książki; zakaz cofnięto w 1956 r. Recenzje powieści były skrajnie różne, np. w „New York Times Book Review” oceniono ją pozytywnie, a na łamach „New York Times” uznano ją za pornograficzną. Książka była zakazana również w Wielkiej Brytanii, Argentynie, Nowej Zelandii, RPA.
- Lot nad kukułczym gniazdem / Ken Kesey – sygn. 48204, 51263 Zakazana w wielu amerykańskich szkołach, m.in. w Colorado (1971), Ohio, Nowym Jorku, Idaho, Waszyngtonie, głównie za wulgarne słownictwo, gloryfikowanie działalności przestępczej, opisy brutalności i przyczynianie się do zepsucia młodzieży. W jednaj z kalifornijskich szkół została wycofana (2000) ze względu na rodziców, którzy skarżyli się na wybór przez nauczycieli „śmieci” jako lektur.
- Manifest komunistyczny / Karol Marks, Fryderyk Engels – sygn. 33040, 14515, 14519 W 1878 r. książki zakazano w Niemczech, z powodu dwóch prób zamachu na Wilhelma I. W 1933 r. znalazła się wśród pozycji publicznie palonych przez nazistów. Trafiła też do indeksu ksiąg zakazanych Kościoła Rzymskokatolickiego. Zakazywana była w min. 16 krajach na całym świecie.
- Mechaniczna pomarańcza / Anthony Burgess – sygn. 54326, 54327 W 1973 r. w Utah pewien księgarz został aresztowany za sprzedawanie obscenicznych książek, wśród których znajdowała się „Mechaniczna pomarańcza’. Książka skreślona z listy lektur w wielu amerykańskich stanach, np. w Massachusetts (1977), Colorado (1976) za wulgarny język. Usunięto ją też z bibliotek szkolnych w Alabamie (1982).
- Na zachodzie bez zmian / Erich Maria Remarque – sygn. 3987, 50547 Zakazana za obsceniczność w USA ( w Chicago i Bostonie). W Austrii i Czechosłowacji (1929 r.) zakazano jej czytać żołnierzom, a we Włoszech (1933 r.) została uznana za przejaw antywojennej agitacji. W nazistowskich Niemczech książki zakazano, ponieważ była zniewagą dla Wermachtu, a w 1933 r. znalazła się wśród pozycji palonych publicznie przez nazistów.
- Nora czyli dom lalki / Henryk Ibsen – sygn. 19033, 19034 W 1883 r. zakazano jej w Alabamie (USA) za propagowanie poglądów feministycznych.
- Nowy wspaniały świat / Adolous Huxley – sygn. 41321, 50118 W 1932 r. w Irlandii zakazano jej z powodu nawiązań o charakterze seksualnym. Usuwana z programów nauczania w USA: w Missouri (1980 r.), Oklahomie (1988 r.), Kalifornii (1993 r.) ze względu na negowanie wartości rodziny, chrześcijańskich i koncentrację wokół negatywnych aspektów.
- Oliver Twist / Charles Dickens – sygn. 1719 Książkę oskarżano o antysemityzm. W 1949 r. grupa żydowskich rodziców w Nowym Jorku oskarżyła miejską radę edukacji, domagając się wycofania utworu ze szkół. Sąd odrzucił wniosek, orzekając, że usuwanie książek ze szkół nie przyczyni się do osłabienia uczuć antyreligijnych.
- Pani Bovary / Gustave Flaubert – sygn. 17060, 33271, 33272 Książkę oskarżano o „przestępstwo przeciwko moralności”, francuscy wydawcy usuwali z niej fragmenty, które uznawali za niestosowne. W 1888 r. brytyjska gazeta „Tablet” zaatakowała Flauberta, nazywając go pornografem.
- Paragraf 22 / Joseph Hellen – sygn. 44736, 45671, 48815 Książka zakazana w Ohio (1972 r.), Teksasie (1974 r.) i Waszyngtonie (1979 r.) za obraźliwy język. Książkę próbowano usunąć ze szkół m.in. z powodu ukazania kobiet w obraźliwy sposób.
- Rok 1984 / George Orwell – sygn. 41033, 48514 Była zakazywana wielokrotnie za treść komunistyczną i odniesienia o charakterze seksualnym. W roku 1950 zakazano jej w ZSRR. Natomiast w 1981 r. na Florydzie ze względu na... prokomunistyczny wydźwięk. Była to stosunkowo częsta przyczyna zakazywania książki w amerykańskich szkołach, argumenty takie podnosili rodzice, ale i duchowni oraz dyrektorzy.
- Szkarłatna litera / Nathaniel Hawthorne – sygn. 40075 W USA rodzice uczniów wielokrotnie zabiegali o wycofanie utworu z listy lektur, w większości przypadków jednak do tego nie dochodziło. Książkę uważano za obsceniczną, ponadto zawierała motyw cudzołóstwa. Jeden z rodziców oskarżył też książkę o wulgarne słownictwo, które jednak w powieści nie występuje. Książka była zakazana w Rosji w latach 1852-1856, w okresie nasilonej cenzury.
- Ulisses / James Joyce – sygn. 26608, 48593 Książka zakazana w Wielkiej Brytanii w latach 30. oraz w Australii w latach 30. i 40. XX w. Chwilowo była też zakazana w USA ze względu na treści o charakterze seksualnym.
- Wieczór trzech króli / William Szekspir – sygn. 3963, 33118 Utwór wykreślono z programu nauczania w New Hampshire ze względu na ukazywanie homoseksualizmu jako pozytywnego stylu życia.
- Władca much / William Golding – sygn. 38515 W 1992 r. książkę usunięto z bibliotek szkolnych na Florydzie (1992) ze względu na zawarte w niej przekleństwa, szokujące fragmenty o seksie, obraźliwy stosunek do mniejszości, Boga, kobiet i osób niepełnosprawnych. Mimo że książki zakazano również w Nowym Jorku, znajdowała się ona na liście lektur dodatkowych dla tamtejszych uczniów.
- Wyznania / Jean Jacques Rousseau – sygn. 20873, 53553 Książka trafiła na indeks Kościoła Katolickiego w 1806 r. Zakazana w USA w 1929 r. Z uwagi na „szkodliwość dla ludzkiej moralności” Urząd Celny zakazał przywozu książki do Stanów Zjednoczonych.
- Zabić drozda / Harper Lee – sygn. 68299 Zakazana w USA (Minnesocie i Teksasie), także w innych krajach, głównie ze względu na rasistowskie obelgi znajdujące się w książce (m.in. występowanie słowa „nigger”).
Źródła:
- Karolides Nicholas J. , Bald Margaret, Sova Dawn B.: 100 zakazanych książek: historia cenzury dzieł literatury światowej. Warszawa, 2004. ISBN 83-7391-151-0.
- Paszylk Bartłomiej: Książki zakazane. Warszawa, Bielsko-Biała, 2010. ISBN 978-83-262-0216
- Wikipedia: The Free Encyclopedia. [Dostęp: 2011-09-19]. World Wide Web: http://en.wikipedia.org/
|
