W bieżącym numerze „Serwisu Prasowego” zostaną zaprezentowane czasopisma historyczne dostępne w Czytelni Biblioteki Pedagogicznej w Ostrołęce.

Czasopismo „Wiadomości Historyczne” jest przeznaczone dla nauczycieli. Ostatni numer, tj. 3/2011 podejmuje tematykę wykorzystania nowoczesnych technologii na lekcjach historii. Internet na stałe zagościł w naszym życiu prywatnym i zawodowym. W artykule pt.” Internetowe zasoby dla nauczycieli historii” autor stara się odpowiedzieć na pytanie czy Internet może wspierać ucznia i nauczyciela w procesie kształcenia historycznego? ¹. Kształcenia twórczego, nie encyklopedycznego i szkolnego. Zbigniew Osiński przegląda pod tym kątem zasoby Internetu. Znajduje interesujące serwisy, które promują nowatorstwo pedagogiczne i podsuwają ciekawe pomysły na rozwiązania metodyczne. Autor wymienia wartościowe witryny poświęcone konkretnym metodom lub narzędziom edukacyjnym. Bardzo rozbudowana jest grupa serwisów internetowych zawierających materiały źródłowe: wspomnienia, dokumenty, zdjęcia, filmy. Na zakończenie, Zbigniew Osiński stwierdza, że „chciał jedynie udowodnić, że Internet nie jest głównie śmietnikiem, że zawiera wiele interesujących, z punktu widzenia przydatności edukacyjnej , materiałów” ².

Z metodami multimedialnego nauczania historii i możliwościami zastosowania komputera w metodzie projektów zapoznają czytelników w kolejnym artykule Anna i Mariusz Ausz ³.Zdaniem autorów „ W polskim szkolnictwie wprowadzając komputery do szkól popełniono taki sam błąd, jak w niektórych krajach wcześniej – mianowicie komputeryzację szkoły ograniczano do tworzenia sal komputerowych (często jednej na cała szkołę) i ich wykorzystania tylko do lekcji informatyki. Umieszczenie komputerów w odrębnych pomieszczeniach powoduje obniżenie stopnia ich wykorzystania” ⁴.

Efektywniejszym rozwiązaniem byłoby wyposażenie sal lekcyjnych w komputery i zaplecze technologiczne dla nauczycieli. Autorzy dostrzegają również, że dla uczniów komputer staje się jeszcze jednym urządzeniem i traci walor czynnika powodującego uatrakcyjnienie lekcji. W artykule przedstawiono przykłady realizacji projektu edukacyjnego z zastosowaniem technologii informacyjnej.

Czy gry komputerowe można wykorzystać w nauczaniu historii? Okazuje się, że tak. Informacje na ten temat dostarczy nam artykuł pt. ”Historyczne gry komputerowe – przewodnik dla nauczycieli”⁵. Historyczne gry komputerowe można podzielić na kilka gatunków: gry akcji, strategiczne, ekonomiczne, przygodowe i typowe gry edukacyjne. Autorka charakteryzuje historyczne gry komputerowe dotyczące starożytności, średniowiecza, czasów nowożytnych i historii najnowszej. „Częstym zarzutem wobec gier komputerowych, określanych mianem, historycznych jest ich ahistoryzm i uproszczenia. Zasadniczym jednak zadaniem gry jest dostarczenie dobrej zabawy, a dopiero na dalszym planie pojawia się problem odtwarzania (lepiej lub gorzej) realiów historycznych” ⁶

Kolejnym czasopismem historycznym, które polecam nie tylko nauczycielom ale również uczniom jest miesięcznik „Mówią Wieki”. W numerze 5/2011 zamieszczono artykuł na temat rozwoju techniki i nauki w starożytności ⁷. Odkrycia archeologiczne dostarczyły nam informacji o urządzeniach stosowanych w starożytności. W 1900 roku znaleziono u wybrzeży Peloponezu tajemnicze urządzenie. Badania nad urządzeniem trwały przez II poł. XX w. Okazało się, ze jest to urządzenie służące do przeprowadzania skomplikowanych obliczeń astronomicznych. Maszyna pozwalała obliczyć przyszłe i przeszłe zaćmienia Słońca i Księżyca, fazy Księżyca, ruch i pozycję Słońca, Księżyca i planet. Umożliwiała również wyliczanie momentów wschodów i zachodów najważniejszych gwiazd. Starożytne urządzenie jest w istocie pierwszym znanym komputerem analogowym, tj. mechanizmem dokonującym obliczeń na podstawie powtarzalnych procesów mechanicznych.

W artykule Pt. „Trzeci Maj a la Matejko” autor przedstawia interesujące fakty na temat powstania obrazu „Konstytucja 3 maja” z 1891 r ⁸.Obraz ten jest ostatnim ukończonym w wielkich obrazów Jana Matejki. Malarz, wbrew historii śmiało wyprowadził scenę zaprzysiężenia Ustawy Rządowej na ulicę. Poza postaciami historycznymi umieścił tzw. „figury komentujące”. Co chcą nam powiedzieć? Co symbolizują?

Zachęcam również do lektury artykułu Pt. „Furculae Caudinae – wąwóz hańby”⁹. Publikacja dotyczy wydarzenia z 321 r.p.n.e., kiedy to Rzymianie zostali osaczeni przez Sainitów w Wąwozie Kaudyńskim i zmuszeni do przejścia pod jarzmem. Symbolem poddaństwa budzącego zabobonny lęk były dwie wbite w ziemię włócznie, do których przymocowano w poprzek trzecią. Wojenny rytuał nakazywał pokonanym pozostawienie tylko jednej sztuki odzieży, niezależnie od rangi. Półnadzy Rzymianie musieli jeszcze przejść między szpalerami szydzących wrogów.