Pierwszy numer z 2004 r. miesięcznika “Edukacja i Dialog” poświęcony jest kształceniu integracyjnemu oraz uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

W artykule Joanny Czubak i Aleksandry Tomkiewicz-Bętkowskiej pt. “Praca w klasie integracyjnej” czytelnicy znajdą cenne rady i wskazówki na temat integracji w masowej szkole podstawowej. Autorki dzielą się swoim doświadczeniem w pracy w klasie integracyjnej. Opracowany przez autorki konspekt w klasie I integracyjnej może być pomocny, szczególnie dla młodych nauczycieli. [Czubak Joanna, Aleksandra Tomkiewicz-Bętkowska: Praca w klasie integracyjnej. Edukacja i Dialog. – 2004, nr 1, s.37-43]

Swoje doświadczenia w pracy z klasą integracyjną oraz refleksje płynące z dziesięcioletniej praktyki pedagogicznej przedstawiła na łamach czasopisma “Edukacja i Dialog” Małgorzata Tomaszewska. Autorka w artykule pt. “Pierwsze doświadczenia” opisuje początki pracy z klasą integracyjną oraz zasady doboru dzieci do klasy integracyjnej.[Tomaszewska Małgorzata: Pierwsze doświadczenia. Edukacja i Dialog. – 2004, nr 1, s. 44-48]. Smutkiem napawa stwierdzenie autorki, iż pierwsze niepowodzenia dzieci niepełnosprawne napotykają po ukończeniu klasy III, ponieważ trudno jest im pokonać próg miedzy tym poziomem a klasą IV. “Zdrowym dzieciom zajmuje mniej czasu oswojenie się z nowym otoczeniem, budynkiem, innymi pracowniami, nowymi nauczycielami. Dzieci niepełnosprawne przestawiają się na odmienne warunki organizowania procesu edukacyjnego znacznie wolniej.” [Tamże, s. 47]

Ujednolicenie zasad wykrywania, definiowania i zaspakajania specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów oraz potrzeba dostosowywania polskiego systemu edukacyjnego do międzynarodowych standardów stają się pilną koniecznością u progu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Agnieszka Olechowska w artykule pt. “Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów” zapoznaje czytelników z definicją specjalnych potrzeb edukacyjnych. Autorka, powołując się na dokument zespołu ds. reformy systemu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi działającego w MENiS stwierdza, “iż pod pojęciem specjalnych potrzeb edukacyjnych rozumie się potrzeby dzieci i młodzieży doświadczających trudności w uczeniu się, wynikających z ich niepełnosprawności lub innych przyczyn. A więc są to dzieci z uszkodzeniami motorycznymi, upośledzeniem umysłowym, zaburzeniami komunikacji językowej, zaburzeniami emocjonalnymi i zachowania, autyzmem oraz jednostki z przewlekłymi chorobami somatycznymi, które z różnych przyczyn doświadczają trudności w uczeniu się. Do tej grupy zalicza się także dzieci, które podległy długotrwałej rehabilitacji po wypadku, oraz te, które zmieniły miejsce zamieszkania i trudno jest im się zaadoptować w nowym środowisku oraz dzieci ciężko przeżywające rozmaite rodzinne tragedie.”[Olechowska Agnieszka: Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów. Edukacja i Dialog. – 2004, nr 1, s. 28-30.] W dalszej części artykuły został zamieszczony praktyczny przykład zdefiniowania specjalnych potrzeb edukacyjnych ucznia klasy I sporządzony przez nauczycielkę.

Z zaletami hospitacji diagnozujących czytelnicy mogą zapoznać się podczas lektury numeru 1 z 2004 kwartalnika “Edukacja Medialna”. Tomasz Olejniczak oraz Józef Pielachowski w artykule pt. “ Hospitowanie diagnozujące, zalety i dylematy” przedstawiają procedurę hospitacji diagnozującej. [Olejniczak Tomasz, Pielachowski Józef : Hospitowanie diagnozujące, zalety i dylematy. Edukacja Medialna. – 2003, nr 4, s. 7-11] Według autorów etapy procedury hospitacji przedstawiają się następująco:
Etap I. Koncepcja diagnozowania osiągnięć uczniów w ramach procesu hospitacyjnego.
Etap II. Konferencja przedhospitacyjna z nauczycielem.
Etap III. Hospitacja.
Etap IV. Rozmowy pohospitacyjne.
Etap V. Wnioski
Zdaniem autorów, w czasie hospitowanych zajęć można zdiagnozować: